Kto może kupić ziemię rolną

Działka rolna

W 2016 roku weszły przepisy, które zmieniły w dużej mierze oblicze obrotu gruntami rolnymi. Od tej pory grunty rolne mogą być kupowane wyłącznie przez rolników, aby zabezpieczyć je przed masowym wykupem przez obcokrajowców. Ustawodawca wprowadził kilka wyjątków od tej zasady, które wciąż mogą być kluczowe dla potencjalnej inwestycji. Działkę określa się jako rolną, gdy jest ona wykorzystywana do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie lub ze względu na swoje cechy istnieje taka możliwość. Kluczowym aspektem jest to, iż jej przeznaczenie musi być zapisane w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego ze wskazaniem na cele rolne lub w ogóle nie znajdować się w planie. Dobrze jest przed zakupem działki wobec tego sprawdzić tak podstawowe sprawy, gdyż może to przekreślić jakiekolwiek plany inwestycyjne. Tzw. grunty rolne mogą być kupowane przez rolników indywidualnych, lecz nawet indywidualni rolnicy muszą spełnić określone przesłanki. Taka osoba ma obowiązek prowadzić gospodarstwo rolne, a prawo pierwokupu przysługuje dzierżawcy oraz Agencji Nieruchomości Rolnych. 

Działki rolne dla każdego

Ustawodawcy wprowadzili od tak restrykcyjnych regulacji wyjątki. Ograniczenia nie dotyczą działek, które są uprawiane przez rolników, lecz w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego zostały zapisane na inne cele, aniżeli rolne. Normy prawne nie obejmują działek, których powierzchnia nie przekracza 0,3 ha. Jednakże z zasady ziemia rolna nie może być dzielona na tak małe parcele. Może mieć to miejsce, gdy taka powierzchnia będzie użyta do powiększenia sąsiedniej działki lub unormowania granic pomiędzy nieruchomościami. Normy prawne nie dotyczą również działek o powierzchni do 0,5 ha, na których do 30 kwietnia 2016 roku. Na takich działkach musiał się znajdować dom lub obiekty, które nie były wykorzystywane już do produkcji rolnej.

Ziemia rolna dla rodziny

O wiele łatwiej jest uzyskać zgodę na kupno ziemi rolnej, jeśli jest się spokrewnionym ze sprzedającym ziemię rolnikiem. Taka osoba nie musi być związana z rolnictwem, aby móc zakupić taką ziemię. Może to również nastąpić w formie darowizny. W sprawę może się jednak wtrącić Agencja Nieruchomości Rolnych, która taką ziemię będzie chciała odkupić. 

Agencja Nieruchomości Rolnej

Agencja Nieruchomości Rolnej może w niektórych przypadkach udzielić szczególnej zgody mimo tego, iż wcześniej wskazane warunki nie zostały spełnione. Może to wystąpić w dwóch przypadkach:

• nabywca ziemi w przyszłości chce zostać rolnikiem oraz stworzyć gospodarstwo rolne. Kluczowym aspektem w trakcie sprawdzania wniosku będą kwalifikacje przedstawione przez ubiegającego się  oraz zobowiązanie do zamieszkania na danym terenie przez pięć lat. 
• Zbywca zgłasza do Agencji Nieruchomości Rolnej, iż dochował wszelkiej staranności i nie udało mu się znaleźć kupca, który spełniałby wymogi ustawowe.  Dowodem w sprawie będą  wszelkie ogłoszenia np. w prasie oraz wszelkie dowody poniesionych kosztów na rzecz pozyskania kupca. Nabywca musi być zainteresowany właściwym prowadzeniem działalności rolnej, co będzie również stanowić istotny argument dla agencji.

Obowiązek prowadzenia gospodarstwa rolnego nie ciąży na osobie, która jest spokrewniona ze zbywcą. Taka osoba w każdej chwili może sprzedać nieruchomość bez ponoszenia żadnych negatywnych konsekwencji.

Zgoda sądu na wcześniejsze zbycie

W przypadku zbycia nieruchomości rolnej pomiędzy osobami bliskimi, nie zawsze będzie potrzebna zgoda sądu.

Zbycie nieruchomości rolnej przez nabywcę przed upływem okresu przewidzianego w art. 2b ust. 1 ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (jedn. tekst: Dz.U. z 2016 r., poz. 2052) osobie bliskiej w rozumieniu art. 2 pkt 6 wymienionej ustawy nie wymaga zgody sądu wydanej na podstawie art. 2b ust. 3 tej ustawy.

Obowiązki rolnika

Osoba, która zakupiła nieruchomość rolną, zobowiązana jest do prowadzenia gospodarstwa rolnego przez 10 lat lub oddać ją do użytku dla innych podmiotów. Sąd może wyrazić zgodę na to, aby regulacje nie obowiązywały indywidualne danej osoby. Osoba, która jest bliska sprzedawcy nie jest zobowiązana do tego, żeby prowadzić gospodarstwo rolne przez 10 lat.